“ขี้เหล็ก” เป็นยาระบายอ่อนๆ ทำให้ง่วงนอน ต้านโรคเบาหวาน รักษาโรคริดสีดวงทวาร

AdminRaiKruYak
Jul 13, 2017
2 min read

สวัสดีครับ วันนี้ครูยักษ์มีเกร็ดความรู้เกี่ยวกับ ขี้เหล็ก มาฝากครับ

ขี้เหล็ก ทั้งต้นมากคุณค่า สรรพคุณทางยาเพียบ!!!! ตามไปอ่านด่วนๆครับ

“ขี้เหล็ก” เป็นยาระบายอ่อนๆ ทำให้ง่วงนอน

ต้านโรคเบาหวาน รักษาโรคริดสีดวงทวาร

มาทำความรู้จักกับผักขี้เหล็ก กันเลย

ผักขี้เหล็ก

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Senna siamea (Lam.) Irwin & Barneby

ชื่อสามัญ : Cassod tree, Thai copper pod

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ขี้เหล็กเป็นไม้ยืนต้น สูง 10-15 เมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มแคบ เปลือกต้นสีน้ำตาล แตกเป็นร่อง

ตื้นๆ ตามยาว ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงสลับ มีใบย่อย 13-19 ใบ รูปรี กว้าง 1.5 ซม. ยาว 4 ซม. ปลายใบ

เว้าตื้นๆ โคนใบมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบเรียบ สีเขียว ก้านใบร่วมสีน้ำตาลแดง ดอก ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ปลายกิ่ง

ดอกสีเหลือง กลีบเลี้ยงกลม มี 3- 4 กลีบ ปลายมน กลีบดอกมี 5 กลีบ ปลายมน โคนเรียว หลุดร่วงง่าย ก้านดอกยาว

1-1.5 ซม. เกสรเพศผู้มีหลายอัน ผล เป็นฝักแบนยาว กว้าง 1.3 ซม. ยาว 15-23 ซม. หนา สีน้ำตาล เมล็ดมีหลายเมล็ด

ส่วนที่ใช้ : ดอก ราก ลำต้นและกิ่ง ทั้งต้น เปลือกต้น แก่น ใบ ฝัก เปลือกฝัก ใบแก่

สรรพคุณ :

• ดอก

- รักษาโรคเส้นประสาท นอนไม่หลับ ทำให้หลับสบาย

- รักษาหืด รักษาโรคโลหิตพิการ ผายธาตุ

- รักษารังแค ขับพยาธิ

• ราก - รักษาไข้ รักษาโรคเหน็บชา ทาแก้เส้นอัมพฤกษ์ให้หย่อน แก้ฟกช้ำ แก้ไข้บำรุงธาตุ ไข้ผิดสำแดง

• ลำต้นและกิ่ง - เป็นยาระบาย รักษาโรคผิวหนัง แก้โรคกระษัย แก้นิ่ว ขับปัสสาวะ ขับระดู

• ทั้งต้น - แก้กระษัย ดับพิษไข้ แก้พิษเสมหะ รักษาโรคหนองใน รักษาอาการตัวเหลือง เป็นยาระบาย บำรุงน้ำดี

ทำให้เส้นเอ็นหย่อน

• เปลือกต้น - รักษาโรคริดสีดวงทวาร โรคหิด แก้กระษัย ใช้เป็นยาระบาย

• แก่น

- รักษาโรคเบาหวาน รักษาโรคหนองใน ใช้เป็นยาระบาย

- รักษาวัณโรค รักษามะเร็งปอด ปอดอักเสบ มะเร็งลำไส้ มะเร็งกระเพาะอาหาร

• ใบ

- รักษาโรคบิด โรคเบาหวาน แก้ร้อนใน รักษาฝีมะม่วง

- รักษาโรคเหน็บชา ลดความดันโลหิตสูง ขับพยาธิ เป็นยาระบาย

- รักษาอาการนอนไม่หลับ

• ฝัก - แก้พิษไข้เพื่อน้ำดี พิษไข้เพื่อเสมหะ แก้ลมขึ้นเบื้องสูง เบื้องบน โลหิตขึ้นเบื้องบน ทำให้ระส่ำระสายในท้อง

• เปลือกฝัก - แก้เส้นเอ็นพิการ

• ใบแก่ - ใช้ทำปุ๋ยหมัก

วิธีและปริมาณที่ใช้ :

• แก้อาการนอนไม่หลับ กังวล เบื่ออาหาร

ใช้ใบแห้งหนัก 30 กรัม หรือใบสดหนัก 50 กรัม ต้มเอาน้ำดื่มก่อนนอน หรือใช้ใบอ่อนทำเป็นยาดองเหล้า

• (ใส่เหล้าขาวพอท่วมยา แช่ไว้ 7 วัน คนทุกวันให้น้ำยาสม่ำเสมอ กรองกากยาออก จะได้น้ำยาดองเหล้าขี้เหล็ก)

• ดื่มครั้งละ 1-2 ช้อนชา ก่อนนอน

• แก้อาการท้องผูก เป็นยาระบาย ยาถ่าย

ใช้ใบอ่อน 2-3 กำมือ หรือแก่นขนาดประมาณ 2 องคุลี ใช้ 3-4 ชิ้น ใช้ใบอ่อนหรือแก่ต้มกับน้ำ 1-1½ ถ้วยแก้ว

• เติมเกลือเล็กน้อย ดื่มเมื่อตื่นนอนเช้า หรือก่อนอาหารเช้าครั้งเดียว

สารเคมี :

เปลือก แก่นและใบ มี anthraquinone glycoside เช่น rhein, aloe-emodin, Chrysophanol และ Sennoside

ดอกมีสารพวก chromone ชื่อ Barakol และสารขมชื่อ cassiamin

30 สรรพคุณ...ประโยชน์ของขี้เหล็ก ผักบ้านๆ ที่ประโยชน์ไม่บ้าน

สรรพคุณ ประโยชน์ขี้เหล็ก

อีกหนึ่งสมุนไพรไทยพื้นบ้านที่มีประโยชน์รอบด้านอย่าง “ขี้เหล็ก” ขึ้นชื่อเรื่องการบำรุงประสาท และยังช่วยยับยั้งโรคได้อีกมากมาย เป็นสมุนไพรขมแต่ก็เป็นของดี เพราะถึงแม้จะมีรสขมแต่ก็เปี่ยมไปด้วยคุณค่ามากมาย

รู้จัก “ขี้เหล็ก” ผักบ้านๆ ที่ประโยชน์ไม่บ้าน

ขี้เหล็กเป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่อยู่คู่คนไทยในทุกภาค ชื่อของขี้เหล็กที่ใช้เรียกในแต่ละภาคนั้นมีความต่างกันไม่มาก ภาคอีสานก็จะเรียกว่าขี้เหล็กเหมือนกัน อีกทั้งใบขี้เหล็กก็เป็นอาหารที่คนอีสานนิยมไม่ใช่น้อย ส่วนคนภาคเหนือ เรียกขี้เหล็กว่า “ผักจี้ลี้” และยังมีทั้งสายพันธุ์ ขี้เหล็กบ้าน และ ขี้เหล็กหลวง ส่วนภาคใต้เรียกกันหลายชื่อทั้ง “ยะหา” หรือ “จิหรี่” ชาวต่างชาติให้ชื่อขี้เหล็กว่าเป็นผักโขมของไทย มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Thai copper pod หรืออีกชื่อว่า Siamese senna

ขี้เหล็กมีลักษณะเป็นไม้ยืนต้น ความสูงอยู่ที่ 10 เมตร มีลำต้นคดงอ เปลือกสีน้ำตาล ทั้งผลและใบสามารถนำมาใช้เป็นยาได้ โดยเฉพาะใบของขี้เหล็ก ซึ่งมีสีเขียวเข้มนี้มีคุณค่าทางสารอาหารเยอะมาก อุดมไปด้วยโปรตีน และเบต้าแคโรทีน ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็กสูง และมีเส้นใยอาหารอยู่มาก อีกทั้งยังอุดมไปด้วยวิตามินซี คนโบราณกินแกงขี้เหล็กต้านหวัดแล้วได้ผล นั่นก็เพราะขี้เหล็กมีวิตามินซีสูงมากกว่าส้มเสียอีก “ในใบและดอกของขี้เหล็กมีวิตามินซีมากถึง 500 มิลลิกรัม”

“ขี้เหล็ก” สรรพคุณดี ช่วยให้หลับสบาย

ขี้เหล็ก

ขี้เหล็กมีสารบาราคอล (Baracol) ที่มีฤทธิ์เป็นยากล่อมประสาทอ่อนๆ ทำให้ง่วงนอน และช่วยให้รู้สึกหลับสบาย อีกทั้งยังมีฤทธิ์กล่อมประสาท ช่วยให้รู้สึกคลายความเครียด ความเหนื่อยล้า รู้สึกผ่อนคลาย ซึ่งสารที่ว่านี้อยู่ในความขมของขี้เหล็ก ถ้านำไปปรุงหรือผ่านกระบวนการทำให้สุก สารนี้อาจมีน้อยลง

จึงไม่ค่อยได้ผลมากนักถ้าเลือกกินใบขี้เหล็กต้ม และแกงขี้เหล็กเพื่อให้นอนหลับสบาย แต่ปัจจุบันก็มีอาหารเสริมที่มีสารสกัดจากขี้เหล็กที่ช่วยให้คนนอนหลับยากได้นอนหลับง่ายขึ้น แต่การรับประทานสารสกัดจากขี้เหล็กมากๆ ก็ไม่ดีต่อตับเช่นกัน เพราะจะทำให้เกิดการเสื่อมของเซลล์ตับ

30 ประโยชน์ และสรรพคุณของขี้เหล็ก

1. ใบและดอกของขี้เหล็กช่วยบำรุงสายตา

2. ใบขี้เหล็กมีแคลเซียม ช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง

3. ดอกขี้เหล็กอุดมไปด้วยวิตามินซีที่ทำให้ผิวพรรณขาวใส

4. สรรพคุณใบและดอกของขี้เหล็กช่วยต้านไข้หวัด

5. ขี้เหล็กช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย

6. ขี้เหล็กมีสรรพคุณเป็นยาบำรุงธาตุ

7. ประโยชน์ของขี้เหล็กช่วยให้เจริญอาหาร

8. ใบขี้เหล็กเป็นผักธาตุเย็น ช่วยดับร้อนในร่างกาย

9. ใบขี้เหล็กมีสรรพคุณช่วยลดความดันโลหิตสูง

10. ใบและดอกของขี้เหล็กช่วยต้านโรคเบาหวาน

11. ขี้เหล็กมีธาตุเหล็ก ช่วยบำรุงเลือด

12. ประโยชน์ของขี้เหล็กช่วยยับยั้งเซลล์มะเร็ง

13. ขี้เหล็กช่วยป้องกันการอักเสบของปอดและลำไส้ได้

14. ใบขี้เหล็กช่วยแก้ปวดท้องจากโรคกระเพราะ

15. ใบขี้เหล็กช่วยป้องกันการอักเสบจากแผลในกระเพาะอาหาร

16. สรรพคุณขี้เหล็กช่วยให้นอนหลับสบาย

17. ขี้เหล็กเป็นยากล่อมประสาทอ่อนๆ

18. ขี้เหล็กช่วยให้สมองผ่อนคลาย ช่วยบำรุงประสาท บำรุงสมอง

19. ขี้เหล็กช่วยให้ประจำเดือนมาอย่างปกติ

20. ขี้เหล็กช่วยขับพิษในเลือด และช่วยห้ามเลือด

21. ขี้เหล็กช่วยต้านหวัดแดด ขับเสมหะ แก้ร้อนใน

22. ใบขี้เหล็กช่วยแก้ท้องผูก ถ่ายเป็นเลือด

23. ประโยชน์ของใบขี้เหล็กเป็นยาระบายอ่อนๆ

24. ขี้เหล็กมีสรรพคุณในการบำรุงน้ำดี

25. ใบขี้เหล็กช่วยรักษาแผลสด และโรคหนองใน

26. ใบและดอกขี้เหล็กมีประโยชน์ช่วยขับพยาธิ

27. ขี้เหล็กต้านอาการเหน็บชาได้เนื่องจากมีวิตามินซีสูง

28. สรรพคุณใบขี้เหล็กแก้อักเสบ แก้ฟกช้ำ

29. รากขี้เหล็กมีสรรพคุณทางยานำไปใช้บำรุงเส้นผม ขจัดรังแค

30. เปลือกของต้นขี้เหล็กรักษาโรคริดสีดวงทวาร

“ขี้เหล็ก”กับสรรพคุณทางยา

จะเห็นได้ว่าขี้เหล็กมีสรรพคุณทางยามากมาย สมัยโบราณตามตำราแพทย์แผนไทยโบราณก็จะมีการใช้ใบเหล็กสดมาทำแผลให้ผู้ป่วย เพราะจะช่วยให้แผลไม่อักเสบ ลดหนอง ลดบวม อันนี้เป็นสรรพคุณทางยาที่ใช้ภายนอก ส่วนสรรพคุณทางยาของขี้เหล็กที่ใช้ภายใน สำหรับผู้ที่จะนำไปใช้เป็นยาระบายแบบอ่อนๆ เพื่อแก้ท้องผูก ก็เพียงแค่นำใบอ่อนของขี้เหล็กหรือแก่นขี้เหล็ก มาต้มน้ำดื่มตอนเช้าๆ จะช่วยให้ถ่ายสะดวกขึ้น และยังช่วยรักษาโรคริดสีดวงทวารได้ด้วย นอกจากสรรพคุณที่มาจากใบและดอกของขี้เหล็กแล้ว ฝักของมันก็ยังมีสรรพคุณทางยาด้วยเช่นกันคือสามารถขับเสมหะ และมีสรรพคุณที่ช่วยในการบำรุงเลือด ทำให้ขี้เหล็กเหมาะกับผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรคโลหิตจาง และผู้ป่วยโรคเบาหวาน และยังช่วยบำรุงธาตุไฟ เนื่องจากเป็นสมุนไพรเย็น จึงช่วยขับพิษร้อนออกจากร่างกายได้ดี นอกจากนี้ขี้เหล็กยังช่วยให้เจริญอาหารมากยิ่งขึ้นอีกด้วย

เกร็ดน่ารู้ : เมนูขี้เหล็ก

แน่นอนว่าเมื่อพูดถึงขี้เหล็กจะต้องนึกถึง “แกงขี้เหล็ก” แต่นอกจากแกงขี้เหล็กแล้วก็ยังสามารถนำไปทำอาหารอะไรได้หลายอย่าง เช่น ยำขี้เหล็ก คั่วขี้เหล็ก หรือประยุกต์แกงขี้เหล็กให้อร่อยได้หลายสูตรทั้งแบบใส่กะทิหรือไม่ใส่กะทิ ทำเป็นแกงเผ็ด ใส่เนื้อย่าง หมูย่าง เพิ่มความอร่อยได้ตามชอบ จะทำเป็นน้ำพริกใส่ปลาร้า หรือปลาช่อนย่างก็อร่อยสะใจไม่เบา แต่อย่าลืมว่าเมื่อเราต้องต้มให้สุกเพื่อเอาความขมของขี้เหล็กออกไป ก็อย่าลืมข้อดีของความขมในขี้เหล็กที่มีสารสำคัญช่วยบำรุงร่างกาย ดังนั้นหากจะกินเป็นยาก็ต้องคงความขมของขี้เหล็กเอาไว้บ้างนะคะ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก http://www.rspg.or.th/ , http://sukkaphap-d.com

บทความดีมีประโยชน์ ภาพสวยถูกใจ

กดแชร์ เพื่อส่งต่อให้เพื่อนๆ เป็นการแบ่งปันความรู้ให้ผู้อื่นต่อไปนะค่ะ

ชีวิตเราดี ชีวิตผู้อื่นดี แค่นี้ก็ได้บุญ :)

ฝากกดไลค์ กดแชร์ เป็นกำลังใจให้แอดมินด้วยนะคะ

ขอบคุณค่ะ :)

______________________

ติดตามอัพเดทข้อมูลข่าวสารทางการเกษตร

และเคล็ดลับดูแลสุขภาพดีๆที่

ช่องทางต่อไปนี้ค่ะ

ฝากกดไลค์ กดติดตาม

Facebook [คลิกที่] >> https://www.facebook.com/raikruyakthailand/